Αντιμετώπιση της υπνικής άπνοιας και του ροχαλητού με ορθοδοντική συσκευή!

Η υπνική άπνοια είναι μια κατάσταση κατά τη διάρκεια του ύπνου, στην οποία οι μυς του φάρυγγα στο πλάι και στο πίσω μέρος του λαιμού χαλαρώνουν. Αυτή η απόλυτη χαλάρωση μπορεί να επέλθει σε τέτοιο βαθμό που να προκαλέσει διακοπή της αναπνοής μας για μερικά δευτερόλεπτα. Καθώς συμβαίνει η υπνική άπνοια, ο εγκέφαλος αντιλαμβάνεται την έλλειψη οξυγόνου στο αίμα με αποτέλεσμα να ξυπνάει για να διεγείρει τους μυς και να μπορέσετε να αναπνεύσετε. Η διαδικασία αυτή μπορεί να επαναληφθεί αρκετές φορές κατά τη διάρκεια του ύπνου χωρίς να το αντιληφθούμε.

Η υπνική άπνοια με ποιον τρόπο μπορεί να μας επηρεάσει;

Ο ύπνος είναι μία ζωτικής σημασίας συνήθεια που έχει ο άνθρωπος και ένας ποιοτικός ύπνος μπορεί να βελτιώσει την καθημερινότητα. Η ποιότητα του ύπνου έχει την ικανότητα να επηρεάσει ακόμη και ορισμένους ιατρικούς δείκτες που αφορούν την υγεία μας γενικότερα. Σε πολλές περιπτώσεις κρίνεται απαραίτητο η χρήση ορθοδοντικής συσκευής παρόλο που εμείς θεωρούμε ότι δεν είναι απαραίτητη. Αυτό στο οποίο δεν δίνουμε τη δέουσα σημασία που απαιτείται, είναι πως φαινόμενα υπνικής άπνοιας είναι δυνατόν να φέρουν αρνητικό αντίκτυπο στα επίπεδα κούρασης που αισθάνεται κανείς μέσα στην ημέρα. Επίσης μπορούν να επηρεάσουν μέχρι και ζωτικής σημασίας δείκτες. Τέτοιοι είναι του κορεσμού οξυγόνου αλλά και με ό,τι αυτό αφορά τη γενική υγεία. Αρκετά συχνά με την υπνική άπνοια συνοδεύεται και το “ροχαλητό”. Αυτό έχει ώς αποτέλεσμα να επηρεάζει και την επιθυμία συντροφικότητας με το ταίρι, είτε προς το τέλος της ημέρας, είτε πριν ή κατά τη διάρκεια του ύπνου.

Η δημιουργία της υπνικής άπνοιας και του ροχαλητού οφείλονται στη στιγμιαία απόφραξη των αεροφόρων οδών. Σχετίζονται κυρίως με την ανατομία της περιοχής, επιβαρυνόμενες κατά μεγάλο ποσοστό από το υφιστάμενο σωματικό βάρος, αλλά και από διάφορους άλλους παραμέτρους. Καθημερινές συνήθειες που επηρεάζουν την υπνική άπνοια μπορεί να είναι το βραδινό γεύμα, κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων αλκοόλ, κάπνισμα, απουσία σωματικής δραστηριότητας αλλά και ιστορικό σακχαρώδους διαβήτη.

Τι είδους ορθοδοντικές συσκευές Υπάρχουν ορθοδοντικές συσκευές για την καταπολέμηση της υπνικής άπνοιας;

Για την αντιμετώπιση της υπνικής άπνοιας στις περισσότερες περιπτώσεις γίνεται χρήση μιας εξωστοματικής συσκευής CPAP. Αυτή η ορθοδοντική συσκευή βοηθάει στην παροχή συνεχούς θετικής ροής αέρα με αποτέλεσμα να αποφεύγεται η στιγμιαία απόφραξη της αεροφόρου οδού.

Παρόλο που η ορθοδοντική συσκευή CPAP είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική για την αποτροπή της υπνικής άπνοιας, μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη ψυχολογία του ασθενή για αισθητικούς λόγους. Ο ασθενής χρειάζεται να φοράει συνεχώς αυτή τη συσκευή. Πρέπει να αντιληφθεί πως για να μην επιβαρύνονται οι ζωτικοί του δείκτες και συγχρόνως να μπορεί να κοιμηθεί άνετα με το σύντροφό του, κρίνεται απαραίτητη η ορθοδοντική συσκευή CPAP.

Για αυτό το λόγο, τα τελευταία 15-20 χρόνια άρχισαν να χρησιμοποιούνται ενδοστοματικές ορθοδοντικές συσκευές (τύπου IST) προώθησης της κάτω γνάθου. Αυτές συμβάλλουν στην αντιμετώπιση πιο ήπιων – μέτριων περιστατικών  υπνικής άπνοιας και ροχαλητού.  

Η εμπειρία ενός ασθενή μας που έπασχε από υπνική άπνοια

Ιδιαίτερα μεγάλη χαρά μας ήταν να λάβουμε ένα ευχαριστήριο μήνυμα από ασθενή μας.  Προσήλθε στο ιατρείο πριν περίπου ένα μήνα με σκοπό την κατασκευή ενδοστοματικής συσκευής IST που θα αντικαθιστούσε την εξωστοματική CPAP. Η αιτία αντικατάστασης της συσκευής οφείλονταν σε αισθητικούς και ψυχολογικούς λόγους, όπως προαναφέρθηκε νωρίτερα.

Έπειτα από ορισμένες εξειδικευμένες μετρήσεις σε εργαστήριο ύπνου, παρατηρήθηκαν μειώσεις στο φαινόμενο της άπνοιας, από 39,6 (χωρίς συσκευή) σε 9,4 (με IST) ανά ώρα. Η διάρκεια του ροχαλητού εμφάνισε και αυτή μείωση από 59,5% (χωρίς συσκευή) σε 2% (με IST). Τέλος τα επίπεδα πτώσης κορεσμού του οξυγόνου βελτιώθηκαν από 27,2 (χωρίς συσκευή) σε 9,5 (με IST) ανά ώρα.

H ενδοστοματική συσκευή προώθησης της κάτω γνάθου IST αποτελεί μια εναλλακτική μέθοδο αντιμετώπισης της υπνικής άπνοιας. Χρησιμοποιείται αντί της εξωστοματικής CPAP σε ήπιου μέχρι μέτριου βαθμού φαινόμενα αποφρακτικής υπνικής άπνοιας και ροχαλητού. Για την κατάλληλη επιλογή θεραπείας καθώς και πριν ξεκινήσει η διαδικασία κατασκευής οποιασδήποτε συσκευής, είναι σημαντικό να συμμετέχει και ο ιατρός/παθολόγος/πνευμονολόγος που παρακολουθεί τον ασθενή. Περιπτώσεις κατασκευής ορθοδοντικών συσκευών χωρίς την απαραίτητη μελέτη των ιατρικών δεδομένων και δεικτών από εξειδικευμένο εργαστήριο μελέτη του ύπνου, κρίνονται επικίνδυνα. Η συχνή παρακολούθηση της πορείας για την αντιμετώπιση της υπνικής άπνοιας από έναν ειδικό ορθοδοντικό κρίνεται αναγκαία. Ο λόγος διότι υπάρχει περίπτωση να εμφανιστούν παρενέργειες της συσκευής στη σύγκλιση των δοντιών.